"Tryb specjalny" - za tym niewinnie brzmiącym sformułowaniem kryje się proceder, który oznaczał egzekucje bez sądów, bez wyroków, na podstawie list śmierci. 5 marca 1940 roku Józef Stalin podpisał uchwałę o zgładzeniu obywateli polskich wziętych do niewoli po agresji Związku Radzieckiego. Dokładnie 44 lata temu, 3 kwietnia 1940 roku z obozu w Kozielsku wyruszył pierwszy transport jeńców kierowanych na egzekucję. Zamordowano blisko 22 tysiące obywateli Rzeczypospolitej Polskiej. To 22 tysiące tragedii rodzinnych. To zarazem 22 tysiące opowieści o próbach (mniej lub bardziej odważnych) dochodzenia do prawdy, co stało się z zaginionymi bliskimi. Informację o odkryciu masowych grobów w Katyniu pierwsi podali Niemcy 13 kwietnia 1943 roku. Dwa dni później radio moskiewskie zakomunikowało, że zbrodnię popełnili Niemcy w 1941 roku podczas zajmowania okolic Smoleńska.
Katyń - jest to więc historia zacierania prawdy i walki o prawdę.
Ale też pamięci i niepamiętania.
Alicja Dmytrasz mieszka na wielkim poradzieckim osiedlu we Lwowie. W jej pokoju leży kilka reklamówek z niezwykle cenną zawartością. Są ciągle nierozpakowane.

"Spóźniłam się" - to tytuł reportażu Agaty Rokickiej. Przypomnimy go dziś w "Fonosferze". A po nim - rozmowa z Romualdem Sikorą – synem Stanisława, granatowego policjanta, zastrzelonego w Twerze, Józefem Łapczyńskim – bratankiem Gracjana Jelita Łapczyńskiego, rotmistrza 5. Pułku Ułanów Zasławskich oraz Rafałem Raniowskim - wiceprezesem Stowarzyszenia Katyń, krewnym majora artylerii Emila Wierzbiańskiego.

2 kwietnia obchodzimy Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Został on ustanowiony w 2008 r. Jest wyrazem solidarności z osobami z autyzmem i ich rodzinami.
Autyzm jest zaburzeniem rozwoju związanym z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu
nerwowego. Jeszcze niedawno uważano, że autyzm dotyczy głównie chłopców – był diagnozowany u nich niemal cztery razy częściej niż u dziewcząt. Stąd też symbolicznym kolorem autyzmu stał się niebieski. Najnowsze badania pokazują jednak, że autyzm w takim samym stopniu dotyka mężczyzn, jak i kobiet, dlatego też do koloru niebieskiego dołączył różowy.

Dzisiejszą Fonosferę poświęcimy właśnie autyzmowi. Jeszcze 30 lat temu taką diagnozę stawiano jednemu dziecku na 10 tys. urodzeń, dziś co sześćdziesiątemu. Dla dzieci dzięki działaniom wielu organizacji pozarządowych udało zbudować się system wsparcia, edukacji i terapii. Dla dorosłych autystów ciągle brakuje domów dziennego pobytu, mieszkań chronionych, warsztatów terapii zajęciowej i wspomaganych miejsc pracy. Kamil bohater reportażu jest dorosłym podopiecznym Szczecińskiego Oddziału Krajowego Towarzystwa Autyzmu. "Inny świat Kamileusza" to reportaż Małgorzaty Furgi, który przypomnimy dzisiaj po 22-ej.

Po reportażu odwiedzą nas niezwykli goście. Małżeństwo lekarzy, rodzice trzech synów, w tym najmłodszego, 11-letniego autystycznego Adasia. Aby zwrócić uwagę na to jak żyje ich syn i ich rodzina, podjęli decyzję o starcie w niezwykłym biegu. Pan Marek wystartuje w najcięższym maratonie świata, Ultramaratonie Piasków w Maroko. Uczestnicy biegu pokonują łącznie około 250 km, biegiem na Saharze. Start już za kilka dni. Pani Aneta i Pan Marek odwiedzą nas po 22. Zapraszam, Joanna Skonieczna

Wielkanoc, to podobnie jak inne świąteczne dni, czas rodzinnych spotkań. Spotkań, które mogą być okazją do wspominania rodzinnych historii.
O tym jakie opowieści często przekazują swoim wnukom dziadkowie w Szczecinie, Wrocławiu czy Zielonej Górze, porozmawiamy dziś w magazynie Fonosfera.
Moim gościem będzie prof. dr hab. Grzegorz Hryciukiem - historyk z Uniwersytetu Wrocławskiego. Profesor Hryciuk jest autorem, wydanej pod koniec 2023 roku, książki "Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków 1944-1946". Monografia bardzo szybko zniknęła z półek w księgarniach i już doczekała się dodruku. Dlaczego warto po nią sięgnąć? Zapytam o to po 22.
Do usłyszenia, Joanna Skonieczna

„Przemierzaj morza na skrzydłach wyobraźni” - to hasło tegorocznego Międzynarodowego Dnia Książki dla Dzieci. Święto, już od lat, obchodzimy 2 kwietnia. O tym co jutro będzie się działo, z tej okazji w Szczecinie, porozmawiamy po godzinie 20.
Święto ustanowiono w dniu urodzin Hansa Christiana Andersena - duńskiego baśniopisarza. W tym roku gospodarzem święta książki dla dzieci została Japońska Sekcja IBBY.
IBBY jest międzynarodową organizacją non-profit, zajmującą się promocją literatury dziecięcej i młodzieżowej. Została założona w Zurychu w 1953. To ta organizacja stworzyła obchodzone dziś święto. Powołano je przede wszystkim po to by promować wartościową literaturę i grafikę wśród młodych odbiorców.
O książkach dla najmłodszych porozmawiam dziś z Małgorzatą Narożną, szczecińską księgarką, nagrodzoną w 2018 roku przez polską sekcję IBBY nagrodą za upowszechnianie czytelnictwa.
Zapraszam po 20, Joanna Skonieczna

"Troszeczkę podpadałem tej władzy komunistycznej" - tak lakonicznie i bez patosu określa swoją postawę wobec PRL-u, niezgodę na niesprawiedliwość ks. Waldemar Szczurowski, proboszcz parafii pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Policach-Jasienicy. Czasy się zmieniły, ale jedno nie uległo zmianie - ksiądz Szczurowski chce być blisko spraw zwykłych ludzi. Opowieść o duszpasterzu, który działa, szuka i ciągle jest "w drodze" w reportażu Małgorzaty Furgi "Blisko ludzi", który przypomnimy dziś po 22.

Dziś Wielki Czwartek. W Kościele katolickim to dzień ustanowienia dwóch sakramentów: Kapłaństwa i Eucharystii.
Po reportażu porozmawiamy dziś z Magdaleną Wolińską-Riedi. Riedi jest tłumaczką, dziennikarką i pisarką, która przez wiele lat, razem z rodziną, żyła na terenie Watykanu. Po tym jak jej mąż zakończył służbę w Gwardii Szwajcarskiej, zamieszkała w Rzymie. Porozmawiamy o życiu w Watykanie, ulubionych miejsca w Rzymie oraz o tym jak we Włoszech wygląda Wielkanoc. Zapraszam, Joanna Skonieczna

Miłośników off-roadu z sezonu na sezon zaczyna przybywać. Gdy choć raz spróbuje się swoich sił za kierownicą terenowego samochodu apetyt na adrenalinę zwykle rośnie. Jazda off-roadowa nie sprawia frajdy miłośnikom prędkości bo tu „im wolniej – tym szybciej”. Teoria teorią, ale na torze off-roadowym praktyka – czyni mistrza! Rok temu grupa zapaleńców jazdy samochodami terenowymi i kładami ze Stowarzyszenia 4x4 ZGR-y postanowiła utworzyć w okolicach jeziora Wełtyń tor off-roadowy. Testowali okolice starej cegielni koło Wełtynia. Ich zdaniem byłoby to najlepsze miejsce do tego celu. Wydawało się, że problemów nie będzie. Rzeczywistość okazała się inna. Czy uda im się utworzyć tor off-roadowy w gminie Gryfino? Zapraszamy państwa do wysłuchania reportażu Anny Kolmer zatytułowanego „Szaleństwo off-roadowe” w realizacji dźwiękowej Aleksandry Mauzr – Woronieckiej, dzisiaj po 22-ej.

Zawalczyć o siebie, złamać schemat, w który zostaliśmy wtłoczeni, robić rzeczy, które przynoszą radość innym. To sposób Aleksandry Hopke na bycie szczęśliwą. Codziennie otula się zapachami, by wybrać te właściwe do kolejnego projektu: "Sydonia", "Lodowa góra", " Pogodno" i wiele innych. Ma niespożytą energię, potrafi scalać różne dziedziny - literaturę, muzykę, historię - by pokazać wraz z przyjaciółmi miasto, w którym mieszka. Bo to ważne, bo stad jesteśmy - przekonuje. Świece są tylko pretekstem. Poprowadzi "warsztaty sensoryczne" - podstawy tworzenia kompozycji zapachowych.
Bohaterką reportażu jest Aleksandra Hopke, twórczyni lokalnej marki wyróżnionej w plebiscycie "Zrobione w Szczecinie".
"Jak pachnie Szczecin?" - reportaż Katarzyny Wolnik-Sayny w realizacji dźwiękowej Wawrzyńca Szwai - dziś po 22.

Inga Iwasiów, Sylwia Trojanowska, Leszek Herman, Marek Stelar, Przemysław Kowalewski, Marcin Grzelak czy Michał Dłużak - po książki tych autorów mieszkańcy Szczecina sięgają najchętniej. O tytuły autorstwa szczecińskich pisarzy pytają zarówno czytelnicy bibliotek jak i klienci lokalnych księgarń. O tym jak bardzo lubimy lokalne książki przekonaliśmy się też ostatnio, kiedy w Radiu Szczecin rozdawaliśmy Państwu książki szczecińskich autorów.
Najchętniej czytamy kryminały i powieści obyczajowe. Chętnie sięgamy też po audiobooki. My polecamy szczególnie te, które znają Państwo z naszej anteny. Dziś przypomnimy odcinek "Blizn" autorstwa Marka Stelara. Cały audiobook oczywiście na stronie radioszczecin.pl w zakładce audiobooki. Po nim porozmawiamy o promocji czytelnictwa. W naszym studiu zagoszczą młodzi ludzie tworzący projekt "Książka w ciemno"

21 marca obchodzony jest Światowy Dzień Osób z Zespołem Downa. Często przy tej okazji przypominamy sobie o tych osobach. Jednak rodzice i opiekunowie chcą dla swoich dzieci pełnoprawnego miejsca w społeczeństwie i to przez cały rok.
Niedawno młodzież z Koła Rodziców i Przyjaciół Dzieci z Zespołem Downa Iskierka TPD wraz z instruktorami Izą Jurewicz - Zimną i Marek Juszczyńskim przygotowali przedstawienia teatralne, które zostały zaprezentowane w Promediach w Szczecinie. W kilka chwil zamienili salę w przestrzeń teatralną i zaczęli swoją grę. Czym jest, czym może stać się teatr dla osób z Zespołem Downa, dowiedzą się Państwo słuchając reportażu Małgorzaty Furgi zatytułowanego „Iskierki w Teatrze”. Premiera dzisiaj po 22-ej.

Coraz więcej osób niewidomych i niedowidzących chce poszerzać swoją wiedzę o nowych technologiach informatycznych. Mają świadomość, że specjalistyczne urządzenia, programy i nowe aplikacje pozwalają na zdobywanie nowych umiejętności, szukanie informacji czy pracy. Bohaterowie reportażu, osoby niewidome i niedowidzące zdobywają nowe kompetencje zawodowe w Fundacji Promocja Zdrowia. O trudach związanych z przygotowaniem się do pracy w oparciu o komputer opowiada reportaż Małgorzaty Furgi zatytułowany "Z komputerem za pan brat". Emisja dzisiaj po 22-ej.
Po reportażu rozmawiać będziemy o rocznej działalności Ośrodka Wsparcia i Testów prowadzonego przez Fundację Promocja Zdrowia, a finansowanego przez PFRON.